Kể từ khi Ấn Độ tạm dừng xuất khẩu gạo tẻ thường (non-basmati) và thời tiết khô hạn đe dọa sản lượng ở nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai là Thái Lan, giá gạo ở châu Á đã tăng vọt - chạm mức cao nhất trong gần 15 năm.
Gạo trắng Thái Lan 5% tấm đã tăng 57 USD trong hai tuần qua, lên 640 USD/tấn sau một thời gian tương đối ổn định, khiến giá gần chạm mức cao nhất kể từ tháng 10/2008, so vớ mức giá 650 USD/tấn vào hồi tháng 8.
Chookiat Ophaswongse, chủ tịch danh dự của Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan cho biết, nhu cầu gạo Thái Lan ngày càng tăng từ những khách hàng bất ngờ như Brazil. Giá cả trong nước cao hơn và đồng Baht mạnh lên đã giúp củng cố đà tăng giá này.
Việc tăng giá có thể sẽ tiếp tục khi các quốc gia phụ thuộc vào nhập khẩu gạo như Philippines và Indonesia đang tích trữ, đặc biệt là khi Indonesia chuẩn bị tổ chức bầu cử vào tháng 2 năm sau.
Sản lượng gạo của châu Á đã bị ảnh hưởng trong năm nay. Những đợt nắng nóng chết người vì El Nino đã quét qua khu vực, gây hạn hán, ảnh hưởng đến mùa màng và làm đảo lộn nguồn cung.
Nhu cầu gạo Thái Lan tăng từ những khách hàng bất ngờ như Brazil và Philippines đã góp phần vào sự gia tăng này. Ảnh: Bloomberg
Ấn Độ đã tăng cường hạn chế xuất khẩu vào cuối tháng 7 và dự kiến sẽ duy trì chúng trong năm tới khi Thủ tướng Narendra Modi tìm cách kiềm chế giá cả trong nước trước cuộc bầu cử.
Cho đến nay, các nhà bán buôn hầu hết đã khai thác kho dự trữ để duy trì nguồn cung, nhưng một số quốc gia đang thực hiện các biện pháp phòng ngừa, đề phòng trường hợp có những cú sốc trong tương lai.
Gạo rất quan trọng đối với chế độ ăn uống của hàng tỷ người và đóng góp tới 60% tổng lượng calo tiêu thụ của người dân ở các khu vực Đông Nam Á và Châu Phi. Giá tăng đã thúc đẩy lạm phát cao hơn ở những nước mua lớn là Indonesia và Philippines.
Bên cạnh đó, vụ thu hoạch tới ở Thái Lan dự kiến sẽ bị ảnh hưởng do hạn hán. Các khu vực trồng lúa trọng điểm ở miền trung Thái Lan có thể bị giảm lượng mưa tới 40% trong năm nay.
Do đó, sản lượng gạo của Thái Lan được dự báo sẽ giảm 5 - 6% trong năm 2023 - 2024, theo số liệu của Bộ Thương mại.
Theo một nhà môi giới gạo nổi tiếng ở Thái Lan, gạo của Thái Lan là một trong những lựa chọn tốt, nhưng nó không thể lấp đầy khoảng trống do Ấn Độ để lại. Năm ngoái, Ấn Độ xuất khẩu khoảng 22 triệu tấn gạo, trong khi cả Thái Lan và Việt Nam xuất khẩu chưa đến 15 triệu tấn.
(Nguồn: Bloomberg)
