Trung tâm Phân tích CTCP Chứng khoán SSI - SSI Research vừa có báo cáo đánh giá về ảnh hưởng của các Thông tư 18/2019 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) sửa đổi Thông tư 43/2016 quy định cho vay tiêu dùng của công ty tài chính.
Thông tư 18/2019 quy định về lộ trình giảm tỷ lệ dư nợ giải ngân trực tiếp cho khách hàng trong tổng dư nợ về mức 30% vào năm 2024. Từ 1/1/2021-31/12/2021, con số này là 70%, từ 1/1/2022-31/12/2022 xuống 60% và giảm còn 50% từ 1/1/2023-31/12/2023. Từ 1/1/2024, mức này giảm về 30%. Tổng dư nợ cho vay tiêu dùng giải ngân trực tiếp cho khách hàng tại công ty tài chính chỉ gồm khách hàng có dư nợ cho vay tiêu dùng giải ngân trực tiếp trên 20 triệu đồng.
Theo SSI Research, tác động của thông tư này đối với hoạt động cho vay của các công ty tài chính nhẹ hơn khá nhiều so với dự thảo trước, khi đã đưa ra một lộ trình để các công ty tài chính tái cấu trúc danh mục cho vay, tránh ảnh hưởng đột ngột đến biên lãi ròng (NIM) và lợi nhuận.
3 ngân hàng niêm yết có công ty con/công ty liên kết là công ty tài chính tiêu dùng, gồm VPBank (100% sở hữu tại FE Credit), HDBank (50% sở hữu tại HDSaison) và MB(50% sở hữu tại MCredit). Thị phần của công ty tài chính này vào cuối quý II lần lượt là 55%, 17% và 7%.
Hiện tại, theo cơ cấu danh mục cho vay, FE Credit là công ty chịu ảnh hưởng nhiều nhất. FE Credit có cơ cấu cho vay tập trung nhiều vào các khoản vay tiền mặt. Cơ cấu sản phẩm bao gồm 76% cho vay tiền mặt, 8% cho vay mua xe máy, 4,7% cho vay điện máy và 11,4% cho vay thẻ tín dụng.
Tuy nhiên, tỷ lệ cho vay tiền mặt đối với khách hàng có tổng dư nợ trên 20 triệu đồng của FE Credit dưới 70%. Do đó, trong 2 năm tới (2020 và 2021), tác động sẽ chỉ ở mức thấp do lộ trình chưa ảnh hưởng sâu đến hoạt động kinh doanh của FE Credit. Tuy nhiên, từ năm 2022-2024, FE Credit có thể phải hy sinh phần nào hệ số NIM để đạt được cơ cấu danh mục cho vay cân đối hơn.
SSI Research duy trì quan điểm rằng HDSaison sẽ ít chịu ảnh hưởng nhất do cơ cấu cho vay bao gồm cho vay tiền mặt (33%), xe máy (43%), điện máy (24%). Dù các khoản vay tiền mặt của MCredit trong tổng dư nợ cho vay khoảng 70%, nhưng việc tái cấu trúc danh mục sản phẩm có thể dễ dàng hơn do quy mô vẫn còn khiêm tốn.
